Edukacja włączająca – dziecko niepełnosprawne w praktyce szkolnej
Nauczyciele przygotowani
do pracy z dziećmi niepełnosprawnymi
są lepszymi nauczycielami dla wszystkich uczniów.
Jednym z Kierunków Polityki Oświatowej Państwa na rok 2014/2015 jest „Edukacja włączająca uczniów niepełnosprawnych” oraz monitorowanie prawidłowości udzielania tym uczniom w szkołach ogólnodostępnych pomocy psychologiczno – pedagogicznej, zgodnie z zaleceniami zawartymi w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. Podlaski Kurator Oświaty w ramach realizacji zadań z zakresu doskonalenia nauczycieli województwa podlaskiego przekazał środki na realizację tego priorytetu pod tytułem „Edukacja włączająca – dziecko niepełnosprawne w praktyce szkolnej”.
Coraz większa liczba uczniów i studentów z niepełnosprawnością trafia do szkół ogólnodostępnych i uczelni ale nie wszystkie placówki czują się mentalnie przygotowane do przyjęcia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Nauczyciele poszukujący wsparcia w zakresie edukacji uczniów z niepełnosprawnościami, którzy zgłosili się na tę formę doskonalenia w trakcie zajęć seminaryjnych mieli możliwość uzyskania profesjonalnej pomocy i merytorycznych wskazówek przy realizacji włączania uczniów z niepełnosprawnych do ogólnodostępnego nurtu wychowania i nauczania. Szkoły powinny dążyć do zniesienia wszystkich istniejących barier. Edukacja włączająca wychodzi z założenia, że wszystkie dzieci - również niepełnosprawne - mają prawo uczyć się w szkołach najbliższych ich miejsca zamieszkania, aby przynależeć do zbiorowości społecznej, w której przebywa rodzina wg zasady to nie dziecko należy zmieniać i przystosowywać do systemu szkolnego, lecz odwrotnie – szkoła i sposób nauczania musi wyjść naprzeciw indywidualnym potrzebom dzieci. Podstawą realizacji nauczania włączającego jest elastyczność – tzn. uznanie, że dzieci mogą uczyć się w różnym tempie, z uwzględnieniem ich stylów uczenia się, przy zastosowaniu zróżnicowanych metod nauczania i środków oraz pomocy dydaktycznych. W Polsce edukacja włączająca jest już znana, choć często utożsamiana z włączeniem ucznia do zbiorowości klasowej, bez dostosowania procesu edukacyjnego do zróżnicowanych potrzeb dziecka, lub z edukacją integracyjną. Aby wesprzeć szkoły i nauczycieli we wdrożeniu edukacji włączającej w codzienną praktykę odbyło się seminarium przybliżające wiedzę, która łamie bariery mentalne i społeczne oraz wskazuje rozwiązania organizacyjne i sposoby realizacji tej idei. Zaprezentowane doświadczenia szkół realizujących edukację włączającą i sposoby rozwiązań na poziomie prawnym, organizacyjnym i wykonawczym poszczególnych aspektów włączania zachęciły uczestników seminarium do wprowadzenia tej formy nauczania do swoich placówek - co wyrazili w ankietach ewaluacyjnych.
Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Łomży od lat oferuje różne formy doskonalenia, wpierające nauczycieli w prowadzeniu działań zapewniających wysoki poziomom edukacji uczniów z niepełnosprawnością, ze specjalnymi potrzebami w udzielaniu im efektywnej pomocy psychologiczno – pedagogicznej. Od 2000 roku w różnych formach realizujemy zadania z zakresu doskonalenia nauczycieli województwa podlaskiego z obszaru kształcenia specjalnego i integracyjnego uczniów w placówkach oświatowych. W 2010 /2011 roku realizowaliśmy jako liderzy zmian zadanie Ministerstwa Edukacji Narodowej na temat „Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi” dla powiatów z byłego województwa łomżyńskiego. W listopadzie 2011 roku na zamówienie Podlaskiego Kuratora Oświaty realizowaliśmy szkolenia dla nauczycieli województwa podlaskiego na temat „Wielospecjalistyczna diagnoza potrzeb ucznia niepełnosprawnego – tworzenie indywidualnych programów edukacyjno – terapeutycznych”, w których zrealizowaliśmy 84 godziny szkoleniowe dla 159 nauczycieli bo ogromnym zainteresowaniem cieszyło się to szkolenie. Od 2001 roku realizujemy kursy kwalifikacyjne z zakresu oligofrenopedagogiki (15 edycji) przygotowujące nauczycieli do pracy z uczniami niepełnosprawnymi intelektualnie. Zorganizowane przez nas seminarium logistycznie wpisuje się w nasze działania z zakresu wspierania rozwoju i edukacji uczniów z niepełnosprawnościami i bazuje na wieloletnim doświadczeniu ekspertów i konsultantów ODN w Łomży.